Dostępność cyfrowa to jeden z filarów nowoczesnego internetu – i coraz częściej także obowiązek prawny. Wytyczne WCAG (Web Content Accessibility Guidelines) to międzynarodowy standard określający, jak projektować strony internetowe i aplikacje, aby były dostępne dla wszystkich użytkowników – w tym osób niewidomych, słabowidzących, niesłyszących, z ograniczeniami ruchowymi, poznawczymi czy neuroatypowych. Dostosowanie sklepu internetowego do tych zasad nie tylko poprawia użyteczność i jakość doświadczeń użytkownika (UX), ale od 2025 roku stanie się koniecznością z punktu widzenia przepisów prawa.
Dotychczas najczęściej stosowanymi normami były WCAG 2.0 i WCAG 2.1, które wprowadzały m.in. wymagania dotyczące kontrastu kolorów, dostępności formularzy, nawigacji z poziomu klawiatury czy tekstów alternatywnych. W 2023 roku opublikowano WCAG 2.2, rozszerzające wcześniejsze wytyczne o kolejne kryteria dostępności – np. dla użytkowników mobilnych czy osób z trudnościami poznawczymi. W perspektywie kolejnych lat planowana jest również rewolucja w postaci WCAG 3.0, która całkowicie zmieni podejście do oceny dostępności, skupiając się nie tylko na kodzie, ale również na realnym doświadczeniu użytkownika.
Kluczowe zmiany przyjdą jednak już w czerwcu 2025 roku, wraz z wejściem w życie przepisów Europejskiego Aktu o Dostępności (European Accessibility Act). Zgodnie z nim, wszystkie sklepy internetowe i platformy e-commerce, które oferują produkty lub usługi konsumentom w krajach Unii Europejskiej, będą zobowiązane do spełnienia określonych standardów dostępności cyfrowej – w tym norm WCAG 2.1 na poziomie AA. Co ważne, dotyczy to zarówno dużych platform, jak i mniejszych sklepów online, o ile nie są jednoosobową działalnością wyłączoną z obowiązku na podstawie wyjątków dla mikroprzedsiębiorstw (w zależności od kraju).
Oznacza to, że już dziś warto przygotować się na nadchodzące zmiany, zidentyfikować słabe punkty swojego sklepu i rozpocząć proces wdrażania zasad dostępności cyfrowej. To nie tylko spełnienie przepisów, ale też krok w stronę większej grupy odbiorców, lepszej użyteczności i pozytywnego wizerunku marki.
WCAG 2025 a użytkownik z niepełnosprawnością – praktyczne scenariusze
Dostępność cyfrowa to nie teoria – to realne potrzeby realnych użytkowników. WCAG 2025 ma na celu ułatwienie korzystania ze sklepów internetowych osobom z różnego rodzaju ograniczeniami. Dzięki zastosowaniu odpowiednich zasad projektowych, możesz zapewnić komfort i funkcjonalność klientom, którzy często są wykluczani cyfrowo. Oto kilka scenariuszy, które pokazują, jak wygląda to w praktyce – i co możesz zrobić, by Twój sklep był dostępny dla każdego.
Użytkownik niewidomy korzystający z czytnika ekranu
Dla osoby niewidomej jedyną formą interakcji ze sklepem internetowym jest czytnik ekranu, który odczytuje treści umieszczone na stronie. Jeśli Twój sklep nie ma poprawnie opisanych zdjęć (brak alt textów), nagłówki są w nielogicznej kolejności lub zastosowane są nieopisane przyciski (np. „kliknij tutaj”), to taka osoba nie będzie w stanie zrobić zakupów. Aby to zmienić:
- dodaj alternatywne opisy (alt) do wszystkich grafik, w tym zdjęć produktów,
- zadbaj o czytelny i logiczny układ nagłówków (H1, H2, H3),
- każda akcja (np. „Dodaj do koszyka”, „Zamów”) powinna być poprawnie opisana w kodzie strony,
- unikaj elementów „ozdobnych” bez treści – wprowadzają chaos i dezorientację dla czytnika.
- Zgodność z WCAG 2025 to także gwarancja, że osoby niewidome będą mogły bez przeszkód przejść cały proces zakupowy – od przeglądania produktów po płatność.
Klient z ograniczeniami ruchowymi
Osoby z niepełnosprawnością ruchową mogą mieć trudności z precyzyjnym poruszaniem się myszką lub używaniem ekranu dotykowego. Dla nich kluczowa jest możliwość obsługi całego sklepu za pomocą klawiatury oraz duże, dobrze oznaczone elementy interfejsu. Pomocne rozwiązania to:
- pełna nawigacja klawiaturowa – strona musi działać poprawnie przy użyciu klawiszy TAB, ENTER, ESC,
- duże przyciski z wyraźnym kontrastem kolorów,
- brak pułapek fokusa – użytkownik nie może „utknąć” w modelu, który nie daje się zamknąć klawiaturą,
- widoczny wskaźnik fokusa – użytkownik musi wiedzieć, który element jest aktualnie aktywny.
Wprowadzenie tych usprawnień nie tylko podnosi poziom dostępności, ale również ułatwia korzystanie z witryny wszystkim użytkownikom – np. osobom korzystającym z laptopa bez myszki.
Osoby starsze i neuroatypowe
W przypadku osób starszych i neuroatypowych (np. z ADHD, spektrum autyzmu, dysleksją) najważniejsze są: czytelność, intuicyjność oraz brak nadmiernych bodźców. Sklep internetowy powinien mieć:
- prosty interfejs – bez zbędnych animacji i przesuwających się banerów,
- czytelną czcionkę i wyraźny kontrast między tekstem a tłem,
- stałą strukturę nawigacji – klient musi czuć się bezpiecznie, wiedząc, czego się spodziewać na kolejnych podstronach,
- unikanie skomplikowanego języka, technicznego żargonu i niezrozumiałych skrótów.
- Dobrze zaprojektowany sklep będzie bardziej przystępny dla każdego – niezależnie od wieku, poziomu cyfrowych kompetencji czy stylu myślenia.
Jak uniknąć wykluczenia cyfrowego i zyskać lojalność klientów?
Wykluczenie cyfrowe dotyczy dziś milionów ludzi – a każdy z nich to potencjalny klient. Zgodność z WCAG 2025 pozwala nie tylko spełnić obowiązki prawne, ale przede wszystkim otworzyć się na nową grupę użytkowników, których potrzeby były wcześniej ignorowane. Sklepy dbające o dostępność cyfrową budują pozytywny wizerunek, wyróżniają się na tle konkurencji i zdobywają lojalność klientów, którzy wreszcie czują się traktowani poważnie.
Warto też pamiętać, że dostępność to nie wydatek, a inwestycja. Korzyści są mierzalne – większy zasięg, lepsze SEO, niższy współczynnik odrzuceń i wyższy wskaźnik konwersji. A to wszystko dzięki temu, że użytkownik – niezależnie od swoich ograniczeń – po prostu może z Twojej strony skorzystać.
Jak wdrożyć dostępność w sklepie internetowym – krok po kroku
Przygotowanie sklepu internetowego do wymagań WCAG 2025 to proces, który wymaga planowania, zaangażowania zespołu technicznego i stopniowego wprowadzania zmian. Dobra wiadomość? Nie musisz wszystkiego robić od razu – kluczem jest konsekwencja. Poniżej znajdziesz konkretne kroki, które pomogą Ci przejść przez ten proces w sposób uporządkowany i skuteczny.
Audyt dostępności – od czego zacząć?
Pierwszym krokiem jest przeprowadzenie audytu dostępności Twojego sklepu internetowego. Możesz zacząć samodzielnie, korzystając z darmowych narzędzi takich jak:
- WAVE – analizuje kontrasty, struktury nagłówków, opisy alternatywne i błędy semantyczne,
- axe DevTools – rozszerzenie do przeglądarki Chrome, pozwalające na szybkie skanowanie elementów dostępności,
- Lighthouse – wbudowane w Google Chrome narzędzie oceny stron pod kątem wydajności, SEO i dostępności.
- Taki audyt pozwoli Ci zidentyfikować podstawowe problemy: brak tekstów alternatywnych, niskie kontrasty kolorów, nieczytelne formularze czy brak możliwości obsługi klawiaturą. Warto jednak pamiętać, że narzędzia automatyczne nie wykrywają wszystkich błędów – dlatego pełny audyt manualny wykonany przez eksperta WCAG może być koniecznym uzupełnieniem.
- Najważniejsze elementy do poprawy
- Po audycie przechodzisz do działań. Skup się na najczęstszych i najbardziej wpływających na użyteczność elementach, takich jak:
- Kontrast tekstu i tła – zgodnie z WCAG 2.1 poziom AA wymaga minimum 4.5:1 dla tekstu normalnego i 3:1 dla dużego tekstu.
- Teksty alternatywne (alt) – każdy obrazek (szczególnie produktowy) musi mieć opis alternatywny.
- Formularze – etykiety pól muszą być jednoznaczne, komunikaty błędów – zrozumiałe, a wszystkie pola – dostępne z poziomu klawiatury.
- Przyciski i linki – muszą mieć opis funkcji (np. „Dodaj do koszyka”, a nie „Kliknij tutaj”) i odpowiedni rozmiar.
- Nawigacja klawiaturą – użytkownik musi móc przejść przez całą stronę wyłącznie za pomocą klawiszy TAB, SHIFT+TAB, ENTER i ESC.
- Zadbaj też o czytelną strukturę nagłówków, logiczne kolejności treści, uporządkowaną hierarchię i możliwość pomijania powtarzalnych bloków (np. menu, stopka) przez użytkowników czytników ekranu.
- Współpraca z developerem, UX designerem i audytorem WCAG
- Dostosowanie sklepu do WCAG 2025 nie jest zadaniem tylko dla programisty. To zespołowe przedsięwzięcie, w którym każdy specjalista odgrywa ważną rolę:
- Frontend developer odpowiada za semantykę kodu, strukturę HTML, obsługę klawiatury i skrótów,
- UX designer dba o czytelność interfejsu, kontrasty, rozmiary elementów interaktywnych i prostotę nawigacji,
- Audytor WCAG przeprowadza profesjonalne testy zgodności i wskazuje kluczowe obszary do poprawy.
- Dobrą praktyką jest zaplanowanie procesu dostępności na etapie projektowania lub przebudowy sklepu – to znacznie tańsze i szybsze niż wprowadzanie zmian w już działającym serwisie. Jeśli jednak Twój sklep już działa, nic straconego – można wprowadzać poprawki etapami, zaczynając od najbardziej krytycznych obszarów.
Dokumentacja i polityka dostępności
Ostatnim, ale równie ważnym elementem jest stworzenie dokumentacji dostępności. To jasny sygnał dla użytkowników (i urzędów), że podejmujesz realne działania na rzecz inkluzywności. Co warto w niej zawrzeć?
- Politykę dostępności – deklarację, że strona dąży do zgodności z WCAG 2.1 AA (lub 2.2, jeśli planujesz aktualizację)
- Informacje kontaktowe – jak użytkownik może zgłosić problem z dostępnością,
- Datę ostatniej aktualizacji i opis stanu zgodności (pełna, częściowa, w trakcie zmian),
- Opis technologii użytych na stronie (czy wspiera czytniki ekranu, skróty klawiaturowe itp.).
- Polityka dostępności powinna być łatwo dostępna – najlepiej jako osobna zakładka w stopce serwisu. Dzięki niej nie tylko spełniasz wymogi formalne, ale też budujesz zaufanie klientów, którzy widzą, że traktujesz temat poważnie.
- Dostępność jako atut marketingowy i przewaga konkurencyjna
- Choć dostępność cyfrowa często postrzegana jest przez właścicieli sklepów internetowych jako koszt lub obowiązek narzucony przepisami prawa, w rzeczywistości może stać się realnym atutem marketingowym i źródłem przewagi nad konkurencją. Spełnienie standardów WCAG 2025 nie tylko otwiera sklep na większą grupę odbiorców, ale też korzystnie wpływa na pozycjonowanie (SEO), poprawia doświadczenia użytkowników (UX) i bezpośrednio zwiększa konwersję.
- Jak dostępność wpływa na SEO, UX i konwersję?
Zgodność z WCAG idzie w parze z najlepszymi praktykami SEO. Poprawna struktura nagłówków, teksty alternatywne dla obrazków, semantyczny kod HTML i czytelna nawigacja to elementy, które wspierają zarówno użytkowników, jak i algorytmy wyszukiwarek. Strony dostępne są szybciej indeksowane, mają mniejszy współczynnik odrzuceń i wyższe pozycje w wynikach wyszukiwania.
Dostępność to także lepszy UX. Sklep, który działa intuicyjnie, oferuje czytelne treści, kontrastowy design i prosty proces zakupowy, zyskuje przewagę nie tylko wśród osób z niepełnosprawnościami, ale wśród wszystkich użytkowników – zwłaszcza mobilnych, starszych, mniej technicznych. A to bezpośrednio przekłada się na wyższy wskaźnik konwersji – więcej użytkowników finalizuje zakupy, a nie porzuca koszyk przez frustrację związaną z obsługą strony
Przykłady dużych marek, które już wdrożyły WCAG
Coraz więcej znanych firm wdraża zasady dostępności cyfrowej, nie czekając na przymus prawny. Przykładem może być
- Apple, którego strona spełnia najwyższe standardy dostępności – zarówno w wersji desktop, jak i mobilnej,
- IKEA, która inwestuje w dostępne aplikacje i strony dla klientów z różnymi ograniczeniami,
- Allegro, które od lat rozwija funkcje dla osób z niepełnosprawnościami wzroku,
- czy BNP Paribas, który wdrożył pełną dostępność dla swojej bankowości elektronicznej.
- Te marki pokazują, że dostępność to część strategii rozwoju i budowania wizerunku marki, która myśli o wszystkich klientach – nie tylko tych „statystycznych”.
- Wizerunek marki przyjaznej wszystkim użytkownikom – jak to komunikować?
- Wdrożenie dostępności to nie tylko działania w kodzie – to także kwestia komunikacji. Klienci powinni wiedzieć, że Twój sklep jest miejscem otwartym dla każdego. Można to zakomunikować poprzez:
- zakładkę „Dostępność” w stopce strony,
- widoczne logo „WCAG compliant” (np. poziom AA),
- informację w newsletterach i kampaniach reklamowych,
- wpisy blogowe i posty w social media o dostępnych funkcjach sklepu.
- Pamiętaj: transparentność buduje zaufanie. Jeżeli klient wie, że dbasz o wszystkich użytkowników – także tych z niepełnosprawnościami – zyskujesz w jego oczach jako marka odpowiedzialna i zaangażowana społecznie.
Czy dostępność cyfrowa jest kosztowna? Inwestycja vs. zyski
To częste pytanie: „Czy dostępność się opłaca?”. Odpowiedź brzmi: tak – i to nie tylko wizerunkowo, ale również finansowo. Koszt wdrożenia dostępności zależy od wielu czynników – od wielkości sklepu, od stanu obecnego, od tego, czy budujesz platformę od zera, czy modernizujesz istniejącą. Można przyjąć, że początkowe wydatki (audyt, prace deweloperskie, testy) zwracają się w ciągu 6–12 miesięcy dzięki:
- lepszemu pozycjonowaniu (niższe wydatki na reklamy),
- wyższemu współczynnikowi konwersji,
- większemu zasięgowi wśród klientów wcześniej wykluczonych,
- uniknięciu przyszłych kar lub pozwów za brak zgodności z przepisami.
Dodatkowo wiele działań możesz wdrożyć niskim kosztem lub stopniowo – zaczynając od najprostszych elementów, takich jak teksty alternatywne, poprawa kontrastu czy nawigacja z klawiatury.
Dostosowanie sklepu internetowego do wytycznych WCAG 2025 to nie tylko krok w stronę zgodności z nadchodzącymi przepisami, ale przede wszystkim inwestycja w jakość, wizerunek i dostępność Twojej marki. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu zyskujesz przewagę konkurencyjną, lepsze wyniki SEO, wyższą konwersję i lojalność nowych grup klientów – wszystko to, zanim jeszcze prawo zacznie tego wymagać. A co najważniejsze – sprawiasz, że Twój sklep staje się miejscem otwartym dla każdego, bez względu na ograniczenia.
Zamiast czekać na wejście w życie przepisów i działać pod presją, warto wdrożyć dostępność już teraz, krok po kroku. Dzięki temu unikniesz kosztownych i nerwowych zmian na ostatnią chwilę, a Twój sklep będzie działał płynnie i profesjonalnie w oczach wszystkich użytkowników.
Checklist: 5 kroków do spełnienia WCAG 2025 w sklepie internetowym
Zastanawiasz się, od czego zacząć przygotowania do WCAG 2025? Oto 5 najważniejszych kroków, które pomogą Ci dostosować sklep internetowy do nadchodzących wymagań.
- Wykonaj audyt dostępności – skorzystaj z narzędzi takich jak WAVE, axe czy Lighthouse lub zleć to ekspertowi.
- Popraw kluczowe elementy – skup się na kontrastach, tekstach alternatywnych, formularzach, przyciskach i nawigacji klawiaturą.
- Zaangażuj specjalistów – współpracuj z deweloperem, UX designerem i audytorem WCAG, by wdrożenia były trwałe i poprawne.
- Opracuj politykę dostępności – jasno zakomunikuj użytkownikom, że Twój sklep spełnia standardy dostępności.
- Wdrażaj zmiany systematycznie – nie wszystko naraz. Zacznij od najważniejszych obszarów i aktualizuj stronę etapami.
- Pamiętaj: zrób audyt dziś, aby być gotowym jutro. WCAG 2025 to nie problem – to szansa na lepszy, nowocześniejszy i bardziej inkluzywny sklep internetowy, który spełnia oczekiwania nie tylko urzędników, ale przede wszystkim – Twoich klientów.
- Potrzebujesz wsparcia? Zadbamy o dostępność Twojego sklepu
Nie musisz wdrażać dostępności samodzielnie – chętnie Ci pomożemy. W Ministerstwie Reklamy od lat tworzymy i modernizujemy sklepy internetowe zgodnie z obowiązującymi standardami WCAG. Przeprowadzimy dla Ciebie audyt dostępności, wskażemy konkretne obszary do poprawy, a nasz zespół programistów i projektantów UX zadba o ich profesjonalne wdrożenie. Dodatkowo przygotujemy politykę dostępności i doradzimy, jak zakomunikować zmiany Twoim klientom.
Wejdź na www.ministerstworeklamy.pl i skontaktuj się z nami – pomożemy Ci przygotować sklep na WCAG 2025, zwiększyć konwersję i wyróżnić się jako marka przyjazna wszystkim użytkownikom.